دکتر امید زرگری

متخصص پوست ، عضو آکادمی درماتولوژی آمریکا

Omid Zargari, MD, FAAD

توکسین بوتولینوم 

بخش قابل توجهی از خطوطی که برچهره ما می افتد،  ناشی از تکرار مداوم حالاتی است که به  طور خود آگاه یا نا خود آگاه به صورت خود می دهیم. پس از مدتی این خطوط که خطوط داینامیک نامیده می شوند، دائمی شده و بدون آنکه ما احساس خشم یا نگرانی و امثال آن را داشته باشیم در چهره ما نقش می بندند. خطوط پیشانی، وسط ابرو (خط اخم) و کناره چشم ها از این نوع هستند. 

بوتوکس (دیسپورت)، با شل کردن عضلات مربوطه مانع از بروز این خطوط می شود. اثر بوتوکس معمولا از چند روز پس از استفاده از آن شروع شده،  بعد از چند هفته به حداکثر خود می رسد و سر انجام پس از چند ماه به اتمام می رسد. با خاتمه اثر بوتوکس،  خطوط به حالت اول خود بر می گردند، اما هرگز بدتر از قبل نخواهند شد و با ادامه استفاده از دارو غالبا طول مدت اثر آن افزوده می شود. لازم به ذکر است که بوتاکس یک ماده پرکننده نیست بلکه تنها باعث شل شدن و از کار افتادن عضلات میمیک صورت می شود و کاربرد آن محدود به چین های حرکتی است. ضمنا بوتوکس اثری بر اعصاب منطقه نمی گذارد،  بنابر این اختلال حسی در محل  بروز نمی کند.

بوتوکس از حدود بیست و پنج سال قبل در درمان امراض مختلفی همچون انحراف چشم،  سردرد های عصبی و در درمان تعریق بیش از حد زیر بغل و کف دست ها مورد استفاده قرار گرفته است. استفاده از این دارو  پس از تایید آن توسط سازمان دارو و غذای آمریکا در سالیان اخیر به شدت رو به افزایش نهاده است .

روز تزریق: بوتوکس توسط سر سوزن های نازکی وارد عضله خواهد شد،  بنابر این درد محل تزریق آن اندک بوده، نیازی به بی حسی ندارد. کل عمل طی دقایقی به پایان خواهد رسید و پس از آن بیمار میتواند به سر کار خود باز گردد. گاه کبودی کوچکی در برخی نقاط ایجاد می شود که به سهولت با مواد آرایشی قابل پوشانیدن بوده و پس از چند روز از بین می رود.  

توصیه من به شما این است که تا دقایقی پس از تزریق، عضلات ناحیه را ورزش دهید تا جذب دارو را تسهیل کند اما از مالش و فشار دادن ناحیه پرهیز کنید. همچنین بهتر است تا چند ساعت از دراز کشیدن نیز خودداری کنید. تزریق بوتاکس برای خانم های باردار ممنوع است.

 لازم به ذکر است که هدف از تزریق بوتاکس از بین رفتن کامل اکسپرسیون صورت نیست. در آن صورت، چهره ای ماسکه و بی روح پیدا خواهید کرد که چندان باب طبع نخواهد بود. هدف از درمان، محو کردن خطوط چهره در عین حفظ حالات آن است.

 *** نکته مهم این است که متاسفانه فرآورده های مختلفی از توکسین بوتولینوم در ایران موجودند که استاندارد های لازم را ندارند. اغلب این فرآورده ها ساخت چین هستند (که گاه به اسم بوتاکس کانادایی معرفی میشوند). ایراد اساسی این فرآورده ها آن است که دوز دارو در ویال های مختلف یکنواخت نبوده، نتایج درمان را غیر قابل پیش بینی میکند. ضمن اینکه میزان آلبومین این فرآورده ها بالا بوده، موارد قابل توجهی از حساسیت های مختلف (و گاه خطرناک) را باعث میشود. تنها فرآورده ای از بوتاکس که در کلینیک من تزریق میشود دیسپورت است که مهر تایید سازمان غذا و داروی آمریکا و نیز وزارت بهداشت ایران را داراست.